کمیسیون ملی یونسکو در ایران پس از پذیرش عضویت ایران در یونسکو، با تصویب
مجلس شورای ملی وقت، در سال ۱۳۲۷ تشکیل شد. این کمیسیون برای تعیین اهداف،
شرح وظایف و ارکان خود، اساسنامه‌ای را در سیزده ماده تنظیم کرد که بنا به
پیشنهاد وزیر فرهنگ، در چهاردهم اردیبهشت ۱۳۲۸ هیئت وزیران به تصویب رسید.
این اساسنامه پس از پیروزی انقلاب اسلامی مورد تجدید نظر قرار گرفت و
اساسنامه اصلاحی در هفده ماده و چهار تبصره پس از تأیید شورای عالی
کمیسیون، از سوی وزارت فرهنگ و آموزش عالی به هیئت دولت تقدیم شد و در بیست
و نهم شهریور ۱۳۶۶ به تصویب رسید.[۱] اکنون دکتر حجت اله ایوبی دبیرکل
کمیسیون ملی یونسکو در ایران می‌باشند.
 
محتویات
•    ۱ نقش کمیسیون ملی یونسکو
•    ۲ اهداف
•    ۳ ارکان کمیسیون
•    ۴ کمیته‌های ملی کمیسیون ملی یونسکو
•    ۵ منابع
نقش کمیسیون ملی یونسکو
کمیسیون
ملی یونسکو پنج نقش مشخص به عهده دارد: نقش رابط، بین دولت، نهادهای دولتی
و غیردولتی و افراد با یونسکو، مراکز و دفاتر زیرمنطقه‌ای، منطقه‌ای و بین
منطقه‌ای سازمان و همچنین با کمیسیون‌های ملی دیگر کشورها و نهادهای نظام
ملل متحد نقش مشورتی، ارائه خدمات مشاوره‌ای در زمینه‌های کاری یونسکو به
دولت، نهادها و سازمان‌های ذی‌ربط در خصوص نحوه مشارکت در فعالیت‌ها و
برنامه‌های یونسکو نقش اطلاع‌رسانی، معرفی اهداف، راهبردها، برنامه‌ها و
انتشارات یونسکو در سطح ملی از طریق رسانه‌های ملی و محلی، جمع‌آوری آمارها
و داده‌های ملی همسو با زمینه‌های فعالیت یونسکو به منظور انتشار در جهان و
ترجمه و انتشار کتب و اسناد یونسکو به زبان فارسی نقش هماهنگ‌کننده، انجام
هماهنگی‌های لازم برای اجرای برنامه‌های یونسکو در کشور و فراهم ساختن
زمینه شرکت مقامات و نهادهای دولتی، غیردولتی و افراد برای حضور در
گردهمایی‌ها و اجلاس‌های یونسکو. نقش طراحی، اجرا و ارزیابی برنامه‌های
یونسکو در کشور، معرفی اولویت‌های یونسکو به دولت، جلب مشارکت نهادها و
مجامع علمی و مدنی کشور در فرایند طراحی و اجرای برنامه‌های یونسکو به‌ویژه
در زمینه تدوین و تصویب ابزارهای حقوقی بین‌المللی و نیز مشارکت در
پژوهش‌های مربوط با موضوع‌های کاری یونسکو در کشور.
اهداف
کمیسیون
ملی یونسکو که نهاد رابط جمهوری اسلامی ایران با مقر یونسکو در پاریس و
دفاتر منطقه‌ای مربوط به آن است، دارای شخصیت حقوقی و اهدافی به این شرح
است: مشارکت در فعالیت‌های یونسکو به منظور استقرار صلح و ایجاد تفاهم
متقابل میان ملت‌ها از طریق اشاعه دانش و معرفت و اهتمام در امر نشر فرهنگ و
آموزش، تلاش برای برقراری، حفظ و گسترش عدالت، آزادی و حقوق اساسی افراد
انسانی با الهام از اصول اسلامی و اهداف یونسکو از راه همکاری با سازمان
مرکزی یونسکو و مؤسسات تابعه آن، تلاش برای اعتلای فرهنگ و ارزش‌های انسانی
و مبارزه با مفاسد اخلاقی، از راه تبادل فکری با صاحب‌نظران در قلمرو
ادیان و مذاهب، تعلیم و تربیت و علم اخلاق، کوشش در غنی کردن اندیشه بشری
از راه نشر و توسعه دانش به منظور ارتقاء فضیلت‌های انسانی، شناخت
فرهنگ‌های گوناگون جوامع و معرفی فرهنگ اسلامی و میراث فرهنگی ایران، تعمیم
آموزش و نیز مبارزه با بی‌سوادی به عنوان مانع اصلی تعالی فکری و توسعه
فرهنگی، از طریق همکاری با یونسکو و مؤسسات همسو، همکاری و همگامی در ایجاد
سامانه نوین ارتباطات برای مبادله گسترده اطلاعات در مقیاس جهانی و مقابله
با انحصارطلبی قدرت‌های سلطه‌جوی جهانی در این زمینه.