زهكشی
فرآیند خارج كردن آب سطحی اضافی و مدیریت سفره آب زیرزمینی كم عمق
از طریق نگه داشت و دفع آب و مدیریت كیفیت آب برای رسیدن به منافع دلخواه
اقتصادی و اجتماعی است، در حالی كه محیط زیست نیز حفظ شود.
در كتابی كه
در حدود سه هزار سال پیش در چین نگاشته شده، نقشه‌هایی از سیستم زهكشی
مشاهده می‌شود. هرودت،‌ در حدود 2400 سال قبل،‌اشاره‌هایی به كاربرد زهكشی
در درّه نیل دارد.
زهكشی مدتی در جهان به فراموشی سپرده شد تا اینكه در
1544 در انگلستان دوباره زندگی جدیدی یافت. اولین تنبوشه ساز سفالی در 1840
در انگلستان به كار گرفته شد. در امریکا زهكشی لوله‌ای در دو سدة پیش آغاز
شد.
زهكشی در گذشته‌های نزدیك
زهكشی زیرزمینی به شیوهٔ امروزی
اولین بار در سال 1810 میلادی در انگلستان به كار گرفته شد و بتدریج به
سایر نقاط اروپا رفت. با اختراع تنبوشه ساز سفالی (1840)، روند توسعه زهكشی
در اروپا تسریع شد.
زهكشی در اوایل دهه 1960،‌ با پیدایش لوله پلاستیكی
با دیواره صاف و نازك، سپس با ابداع لوله‌های كنگره‌دار شتاب قابل
ملاحظه‌ای یافت. در حوالی سال 1970 استفاده از ماشین‌های زهكشی آغاز شد و
شتاب بیشتری به توسعه زهكشی زیرزمینی داد. كاربرد فرستنده و گیرنده‌های
لیزری، دقت در كنترل نصب زهكش‌ها را افزایش داد.
زهكشی در ایران
احداث
اولین شبكه‌های نوین آبیاری و زهكشی در دهه 1310 در جنوب كشور صورت گرفت و
اولین زهكش روباز با استفاده از ماشین در حوالی سال 1335 در شاوور خوزستان
ساخته شد. در سال‌های 1341 و 1342 اولین شبكه زهكشی زیرزمینی با استفاده
از لوله‌های سفالی در دانشكده كشاورزی دانشگاه جندی شاپور (شهید چمران)
واقع در ملّاثانی (رامین) اهواز در وسعتی حدود 500 هكتار با نیروی كارگری
به اجرا در آمد.