بخشی از متن تحقیق:
به طور کلی بافته های قشقایی را میتوان به دو دسته کلی پرزدار(قالی ، گبه )
و بدون پرز(گلیم ، سوزنی ، پلاس و …) و بافته های کاربردی( جل ، خورجین ،
نمکدان و …)تقسیم بندی نمود . (44)
بعد از اسلام بر اساس مستندات
تاریخی فرشبافی در خطه فارس چنان رواج داشته که نمیتوان بدون پشتوانه قرنها
تجربه بدان رسیده باشد ، این هنر دیرین و این ارزش وزین فرهنگی قدمتش در
این خطه از 2500 سال فراتر خواهد رفت .
چرا که زادگاه تمدن پارس و فخر
ایران کورش کبیر بوده است . بر اساس مطالعاتی که سیروس پرهام در اینباره
داشته است وی مناطق فرشبافی فارس را به سه دسته تقسیم نموده ناحیه اول
مناطق بارونقتر ، که شهرهای بزرگ و توانگر تر را شامل میشده و ایشان از
دارابگرد یا داراب امروزی ، فسا و جهرم نام برده است .
ناحیه دوم کوره
بیشابور که تا حاشیه ارجان و سرزمین لر نشین کهکیلویه امتداد داشته و شاپور
، کازرون ، توج (توز ) و شهر گمشده نهنجان شهرهای عمده آن بوده که این هر
دو ناحیه از آباد ترین و پر رونقترین مراکز تمدن ساسانی بوده است .
ناحیه سوم بوانات و قونقری ( از کوره استخر ) که دژ خمره حصار آن بوده است .(45)
اولین
سند تاریخی که درباره فرشبافی این خطه به دست آمده از خراج و مالیات این
سرزمین در قرن دوم هجری به خلیفه زمان بوده و در کتاب آل بویه و زمان ایشان
از چند هزار تخته فرش دابجرد (داراب) در خزانه انبار یاد میکند.(46)
در کتاب حدود العالم من الشرق الی الغرب آمده است که از پارس ، بساطها و فرشها ، گلیمها و زیلوهای باقیمت خیزد (47)
این
سخن وجه تمامی بافته های پرز دار و بدون پرز را در نام نیز روشن میسازد و
بکاربردن مولف از بساط و فرش در کنار گلیمها و زیلوها حکایت از این امر
دارد . (48)
و نیرز آمده است که :
” در جهرم جامه های منقش عالی
میبافتند ، اما گلیم و جاجیم دراز و سجاده نماز و زلالی (49) جهرم که در
دنیا جهرمی معروف است نظیر ندارد و در همین کتاب آمده است که : در غندجان
(50) گلیم و پرده … و در داربجرد فرشهای خوب مانند طبری به عمل می آمد
…